Protestolu senetler 7 milyara dayandı
2013’ün ilk 11 ayında protesto edilen senet tutarı bir önceki yıla göre yüzde 9,17 artarak 6,8 milyar liraya çıktı. Kredi kartlarına taksit sınırlamasının başlamasıyla, rakamın daha da yükselmesi bekleniyor.
Protestolu senet sayısı 2013 yılının ilk 11 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2.62 oranında artışla 1 milyon 4 bin 530’a, protestolu senet tutarı yüzde 9,17 oranında artışla 6 milyar 842 milyon 635 bin 625 liraya ulaştı. Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası verilerinden yapılan belirlemeye göre yılın ilk 11 ayında TL bazında en fazla Kilis’te protestolu senet yaşandı. Bir önceki yıla göre artış yüzde 77,50 oldu. Kilis’i yüzde 44,21 ile Aksaray, yüzde 44,18 ile Adana, yüzde 43,36 ile Kayseri ve yüzde 41,41 ile Bilecik izledi.
2012 yılı Kasım ayı ile 2013 yılı kasım ayları karşılaştırıldığında ise doğu illerindeki artışın açık ara önde olduğu gözlendi. Artışta ilk sırayı Bilecik aldı. Bilecik’te geçen yılın kasım ayında 1 milyon 444 bin 446 lira olan protestolu senet tutarı bu yılın kasım ayında yüzde 161,88 artışla 3 milyon 782 bin 654 liraya çıktı. Bilecik’i yüzde 154,65 ile Kilis, yüzde 131,30 ile Bingöl, yüzde 103,40 ile Tunceli ve yüzde 101,91’lik artışla Diyarbakır takip etti.
Protestolu senet sayısı 2013 yılı kasım ayında 92 bin 434 adet düzeyinde gerçekleşti. Protestolu senetlerin 61 bin 663’ünü 2 bin lira ve üstü, 30 bin 771’ini 2 bin lirasını 2 bin lira ve altı senetler oluşturdu. Protestolu senet sayısı 11 ayın toplamında 640 bin 829, 2 bin lira ve altındaki senet sayısı da 363 bin 701 oldu.
Tüketiciler Birliği Başkan Yardımcısı Hatice Saadet Kalyoncu kredi kartı kullanımının yaygın olmadığı illerde alışverişlerin daha çok senetle yapıldığını söyledi. Doğu illerinde de ticaretin senetle döndüğünü aktaran Kalyoncu şöyle konuştu: “Doğu illerinde kredi kartı kullanımı yaygın değil. Ancak ödenmeyen senet sayısındaki artışın nedenlerini iyi irdelemek gerekiyor. Ne oldu da bu illerde artış yüzde 100’ün üzerine çıktı. Ödenmeyen senetlerin artması genel ekonomi açısından olumlu olmaz.” Kalyoncu kredi kartlarındaki sınırlamaların etkisinin ise henüz tam olarak protestolu senetlere yansımadığına dikkat çekti.
Karabük senetle yapılan alışverişlerde ödemenin hızlandığı il olarak kayıtlara geçti. Bir önceki yılın kasım ayında 4 milyon 212 bin 128 liralık senet protesto edilmişti. Bu yılın aynı döneminde protesto edilen senet sayısı yüzde 81,23’lük azalışla 790 bin 769 liraya geriledi. Aynı dönem itibariyle İstanbul’da ödenmeyen senet tutarı 212 milyon 854 bin 818 liradan yüzde 27,52’lik düşüşle 154 milyon 283 bin 818’e geriledi. Uzmanlar büyükşehirlerde senetle yapılan alışverişlerde ağzı yanan kişilerin senetli alışverişten uzak durmasının rakamlara yansıdığını kaydetti.
