Kanser hastasını hapse atan ve maaşını gasp eden devlet
Türkiye ; Basri Vardar’ı ‘elektrik borçlarını ödemediği için tutuklanan kanser hastası’ diye tanımıştı. Yaklaşık 11 ay cezaevinde kalan Vardar, malulen emekli olmuş fakat “iyileşmiş olabileceği” gerekçesiyle maaşı kesilmişti. Bu karara itiraz eden Vardar, sonucu göremeden hayatını kaybetti. Sosyal Güvenlik Kurumu‘nun (SGK), ölümünden sonra evine gönderdiği yazıda, Vardar’ın itirazını reddettiği ortaya çıktı. SGK’ın, bir ay önce kanserden ölen Vardar için “çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmemiş olduğundan malul sayılamayacağına” karar verdiği anlaşıldı.
Basri Vardar ilik kanserine yakalandığı için çalışamamış, borçlarını ödeyememişti. Maddi sıkıntısı nedeniyle de kaçak elektrik kullanmıştı. Hakkında 12 dava açıldı. Üç davadan 4 yıl 22 ay hapis cezası aldı ve 11 ay Metris Cezaevi’nde tutuklu kaldı. Adli Tıp Kurumu raporu üzerine, ilik nakli yapılmak üzere serbest bırakıldı. Kan değerlerinin yetersizliği nedeniyle nakil ertelenince Adli Tıp, “Yeniden cezaevine girebilir” dedi. Bu sırada, elektrik borçları ödendiği takdirde mahkûmiyet kararının geri alınacağına dair bir düzenleme yapıldı. Vardar’ın avukatı Fazıl Ahmet Tamer, BEDAŞ çalışanlarının yardımıyla, üç dosyanın borcu yatırıldı ve Vardar cezaevine girmekten kurtuldu. Vardar tahliye olduktan sonra eşiyle, ‘kaçak su kullanmak’tan yargılandı. Bakırköy 31. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülen dava beraatle bitti. Hâkim Ahmet Vedat Güneş, çiftin ıztırar yani ‘kusuru ortadan kaldıran zorunluluk’ nedeniyle başka seçeneği kalmadığı için bu yola başvurduğunu kaydederek, kararına şu ifadeleri yazdırdı:
“Sanık Basri Vardar’ın kanser gibi sürekli ve masraflı bir hastalığı sebebiyle ödeme güçlüğüne düşmesi, ayrıca hastalığın devamı süresince su kullanılmasının mecburi olması karşısında, bu sanık açısından ıztırar hali bulunduğunun açık olduğu; bu hasta haliyle bile duruşmaya katılmasının da iyi niyetinin göstergesi olduğu…”
ÖLDÜKTEN BİR AY SONRA
Bu arada Vardar, 2013 yılında malulen emekli edildi. Ancak Haziran 2014’te, “sağlık muayenesini yaptırmadığı ve iyileşmiş olabileceği” gerekçesiyle maaşı kesildi. Vardar da bu kesintiye itiraz etti. Fakat itirazının sonucunu göremeden, 23 Eylül 2014’te vefat etti. Vardar’ın vefatından sonra SGK İstanbul İl Müdürlüğü’nden beklenen yanıt geldi. SGK’nın 30 Ekim 2014’teki yazısında, Vardar’ın Maluliyet Tespiti Yönetmeliği’ne göre “malul sayılamayacağı” savunuldu. Yazıda, bir ay önce kanserden ölen Vardar’ın “çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmemiş olduğundan malul sayılamayacağına” oy birliğiyle karar verildiği bildirildi.
