Asgari ücret 773, açlık sınırı 995 lira

Asgari ücret 773, 01 lira… Mutfak enflasyonunda son oniki aylık artış ise yüzde 7,56 oranında. Açlık sınırı 995, yoksulluk sınırı 3 bin 242 lira…

Türk-İş “açlık ve yoksulluk sınırı” araştırmasının 2013 Mayıs ayı sonuçlarını açıkladı.

Buna göre; dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 995,28 lira;

Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı (yoksulluk sınırı) ise 3.241,96 lira oldu.

ERKEN YAZ MUTFAKTA

Gıda harcaması tutarı, meyve-sebze hariç tutulduğunda bir önceki aya göre binde 3 oranında artış göstermesine karşın, yaş sebze-meyve hesaplamaya dahil edildiğinde bir önceki aya göre yüzde 1,69 oranında gerilediği kaydedilirken, “Bir başka ifadeyle ‘erken yaz’ sebze-meyve bolluğu ve fiyat gerilemesi mutfağa olumlu etkide bulunmaya devam etmektedir” denildi.

GEÇİM ŞARTLARI DÜZELMİYOR

“Ancak çalışanların ‘geçim şartları’ enflasyondaki gerilemeye rağmen düzelmemektedir” ifadelerine yer verilen açıklamada, “Dört kişilik ailenin yaşam maliyeti yılbaşına göre 33,48 lira artış göstermiştir. Ücret gelirleri zorunlu giderleri karşılamaya yetmeyen ya da ücret gelirleri yaşam maliyetindeki artışın gerisinde kalan çalışanların ‘hayat pahalılığı’ sorunları devam etmektedir. Bir işçi için belirlenen yaşama maliyeti bu ay 1.120,78 lira olarak hesaplanmaktadır. Oysa aile unsuru dikkate alınmadan tek bir çalışan temel alınarak net 773,01 TL/ay olarak belirlenen asgari ücret ‘gerçek geçim şartlarını’ yerine, işveren-devlet kesimi tarafından belirlenen ‘sanal’ bir durumu yansıtmaktadır.”

MUTFAK ENFLASYONUNDAKİ DEĞİŞİM

Türk-İş’in verileri temel alındığında Mayıs 2013 ayı itibariyle “mutfak enflasyonu”ndaki değişim şöyle oldu:

*Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 1,69 oranında geriledi.
*Yılın ilk beş ayı itibariyle artış oranı yüzde 1,04 oldu.
*Gıda enflasyonunda oniki ay itibariyle artış oranı yüzde 7,56 oranında gerçekleşti.
*Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 5,39 olarak hesaplandı.

GIDA HARCAMALARI

Gıda harcaması çalışmasına temel alınan beslenme kalıbında yer alan ürünlerin fiyatlarında Mayıs 2013 itibariyle gözlenen değişim ise şöyle:

Süt, yoğurt, peynir grubunda; bu ay da önemli bir fiyat değişikliği belirlenemedi.

Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat gibi ürünlerin bulunduğu grupta; et ve tavuk ile sakatat fiyatı değişmedi. Balık fiyatı ise mevsimin sona ermesiyle kültür balığı ağırlıklı olarak ortalamada düşük de olsa arttı. Yumurta fiyatı tanede 1 kuruş ucuzladı. Bakliyat ürünlerinden (nohut, mercimek, kuru fasulye, barbunya vb) kuru fasulye fiyatı biraz gerilerken kırmızı mercimek fiyatı artış gösterdi. Marketlerde farklı marka ürünleri rekabetinin bakliyat fiyatlarındaki etkisi dikkati çekti.

Erken gelen yaz ve sıcakların artması ile birlikte yaş sebze-meyve bolluğu mutfak harcamasını olumlu etkiledi. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazardaki mevsim ürünleri temel alındı. Özellikle meyvede çeşit sayısı artarken, sebzedeki fiyat gerilemesi dikkati çekti. Domates fiyatındaki gerileme diğer sebzelerle birlikte gıda harcaması tutarının gerilemesinde etkili oldu. Ancak meyvede yaz meyvelerinin hesaplamaya dahil edilmesiyle geçtiğimiz aya göre meyve ortalama fiyatında artış söz konusu oldu. Hesaplama yapılırken tek tek ürünlerin ağırlığı yerine genel bir meyve-sebze tüketimi temel alınarak ortalama fiyat üzerinden yapılması gereken harcama tutarına ulaşılmaktadır. Mart ayında ortalama kilogram fiyatı 3,33 lira olarak hesaplanan yaş sebze-meyvenin fiyatı Nisan ayında 2,93 lira ve bu ay 2,92 lira olmuştur (Mayıs ayında ortalama sebze kilogram fiyatı 2,72 ve meyve fiyatı 3,15 lira olarak hesaplandı).

Ekmek, pirinç, un, makarna, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; pirinç ve bulgur dışındaki gıda maddelerinin fiyatı aynı kaldı. Pirinç fiyatı bu ay artarken, bulgur fiyatı 10 kuruş geriledi.

Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden; tereyağı, margarin, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatı bu ay yine değişmedi. Siyah zeytin fiyatı ortalamada az da olsa gerilerken yeşil zeytin fiyatı aynı kaldı. Şeker, bal, reçel, pekmez, tuz, salça fiyatı değişmedi. Baharat ürünleri (kimyon, nane, karabiber, vb) fiyatı da aynı kalırken, yağlı tohum ürünlerinden (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb) cevizin fiyatındaki artış dikkati çekti. Fındığın fiyatı da artış gösterdi. Çay ortalama kilogram fiyatı ile ıhlamur fiyatı ise değişmedi.