8 ay test edilen trambüs, ilk hizmet gününde yandı!
‘Elektrikli hat üzerinde giden otobüs’ anlamına gelen ‘trambüs’, ilk kez Malatya’da faaliyete geçti. Ancak, 5 günlük ücretsiz hizmet veren araç, ilk ücretli gününde bir anda alev aldı ve tamamen yanarak kullanılmaz hale geldi.
Malatya Büyükşehir Belediyesi tarafından, 10 Mart’ta hizmete giren Türkiye’nin ilk lastik tekerlekli trambüslerden biri henüz belirlenemeyen bir sebepten dolayı yandı. Bir anda alevler arasında kalan trambüsteki yangına Malatya Büyükşehir İtfaiye ekipleri müdahale etti. Olayda yaralanan olmazken, trambüs kullanılmaz hale geldi. Bozankaya adlı şirketin üretimi olan Türkiye’nin ilk yerli 10 trambüs aracından biri yanarken, raylı sistemler olmayan şehirler için alternatif olarak üretilen araçlarla ilgili soru işaretleri doğdu.
Trambüs projesi Malatya yerel basını tarafından da bazı tartışmalara konu olmuştu. Özellikle ihaledeki otobüslerin geç teslim edildiği ifade edildi. İhaleye göre, sözleşme imzalandıktan sonra ilk 3 trambüsün 270 günde teslim edilmesi gerekiyordu. Ancak bu sürenin aşıldığı iddia edildi. Trambüsler belediyeye Ağustos 2014’te teslim edildikten sonra test sürüşleri yapıldı. Elektrikli sistemle çalışan ve enerji tasarrufunda ortalama yüzde 75’e varan avantaj sağlayan araçlar, 8 aylık test sürüşü sonucunda 10 Mart’ta hizmete girdi. 15 Mart Pazar Günü’ne kadar da ücretsiz yolcu taşıdı. Ancak büyük bir açılışla seferlerine başlayan trambüs, 15 Mart gecesi de bilinmeyen bir nedenle alev alev yandı.
Saat 23.00 sıralarında İnönü Üniversitesi’nde meydana gelen olayda, elektrik halatının kopması sonucu aracın içerisinde bulunan trafo patladı. Bu sırada trambüs alev aldı. İçerisindeki yolcular da kısa sürede tahliye edildi. Yangın itfaiye ekiplerinin yoğun çabaları sonucu söndürülürken, olayda maddi hasar oluştu.
Kaza ve iddialarla ilgili Bozankaya firması tarafından ise şu açıklama yapıldı: “Trambüsler için Malatya Büyükşehir Belediyesi öncesinde yaklaşık iki yıl Ar-Ge çalışması yapıldı. 21 Haziran 2013’te imzalanan ihalenin ardından araçlar Ağustos 2014’de Malatya Büyükşehir Belediyesi’ne teslim edildi. Eylül 2014 ile Mart 2015 arasında testler devam etti ve araçlar 10 Mart Salı günü hizmete sunuldu. Araçlar için hem Almanya hem de Türkiye’de testler özenli şekilde gerçekleştirildi. Şu anda Bozankaya bünyesinde bulunan Alman Ar-Ge ve teknik ekibi de kazanın incelenmesi için Türkiye’de görevlendirildi.”
Tartışmalı hale gelen trambüs projesinin temeli 2013 yılına dayanıyor. Malatya Büyükşehir Belediyesi 10 trambüs almak için ihale düzenledi. 22 Nisan 2013 tarihinde çıkılan ihaleye iki firma girdi. İndex şirketi ihaleden çekilirken Bozankaya firması, yaklaşık bedeli 49 milyon 193 bin TL’lik ihaleyi 46 milyon 581 bin TL ile kazandı. İhalede dikkat çeken başka bir konu ise şartname oldu. Malatya’da hizmete giren ilk trambüs olduğu için ihalenin şartnamesinde ‘daha önceden trambüs yapma’ şartı konmadı. Bunun yerine ihaleye girecek firmalarda daha önceden otobüs, tramvay veya troleybüs araçlarından birini yapma şartı arandı.
33 metre uzunluğunda ve 5 modülden oluşan şehir içi alçak tabanlı trambüs aracı, İsviçre, Almanya, Avusturya gibi birçok Avrupa ülkesinde toplu taşıma aracı olarak kullanılıyor. Her biri 270 kişi kapasiteli 10 aracın test sürüşleri, yaklaşık 18 ton kum yüklenerek yapıldı. Trambüs aynı zamanda, önündeki aracı yaklaşık 1.5 şerit sollayabilme özelliğine sahip olarak geliştirildi.